Θαλάσσιος υβριδικός πόλεμος στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο: Η απειλή και τα αντίμετρα της ελληνικής αποτροπής

Ο Θαλάσσιος Υβριδικός Πόλεμος (Maritime Hybrid Warfare – MHW) αναγνωρίζεται από το ΝΑΤΟ ως η νέα παγκόσμια ανερχόμενη απειλή, με την Ελλάδα...

Ο Θαλάσσιος Υβριδικός Πόλεμος (Maritime Hybrid Warfare – MHW) αναγνωρίζεται από το ΝΑΤΟ ως η νέα παγκόσμια ανερχόμενη απειλή, με την Ελλάδα να τον υφίσταται ήδη από την Τουρκία, η οποία, καθώς εξελίσσεται σε «ανεξέλεγκτο κράτος», μπορεί να εφαρμόσει τις πλέον σύνθετες και ακραίες μορφές του στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Γράφει ο Δημήτρης Πατσουλές

Ο ελληνικής καταγωγής εν αποστρατεία ναύαρχος του Αμερικ. Ναυτικού Τζέιμς Σταυρίδης, σε άρθρο του στο έγκυρο περιοδικό “Proceedings”, τον Δεκέμβριο του 2016, έγραψε ότι «ο Θαλάσσιος Υβριδικός Πόλεμος έχει σαλπάρει και θα αποδειχτεί μια τρομερή πρόκληση». Μια άποψη που συμμερίζονται πολλοί έγκυροι αμυντικοί αναλυτές, όπως ο Τζέφρεϊ Τιλ και ο Κόλουμ Χόουκεν, ενώ ήδη έχουν δημοσιευτεί μελέτες σχετικά με την υβριδική απειλή στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, την Βαλτική, την Βόρεια Ευρώπη καθώς και σε θαλάσσια στρατηγικά περάσματα και παράκτιες πλουτοπαραγωγικές περιοχές.

Το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος είναι δύο από τις πλέον πιθανές περιοχές εφαρμογής Θαλάσσιου Υβριδικού Πολέμου (Maritime Hybrid Warfare – MHW) με κύριο ύποπτο και σπόνσορα την… Τουρκία. Η Ελλάδα ήδη υφίσταται μερικές εκ των μορφών ενός Υβριδικού Πολέμου στο Αιγαίο, ενώ η ενεργειακή ανάπτυξη στο αρχιπέλαγος και την Ανατ. Μεσόγειο μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες «κινητικές μορφές» MHW.

Υβριδικός Πόλεμος

Ο αναλυτής θεμάτων ασφαλείας Φρανκ Χόφμαν έχει καθορίσει τον «υβριδικό αντίπαλο» ως έναν ο οποίος «ταυτόχρονα και προσαρμοστικά εφαρμόζει ένα σύνθετο μείγμα συμβατικών οπλικών συστημάτων, ανορθόδοξων τακτικών, τρομοκρατίας και εγκληματικής συμπεριφοράς στο πεδίο της μάχης, για να επιτύχει τους επιθυμητούς σε αυτόν πολιτικούς αντικειμενικούς σκοπούς».

Η βασική ιδέα του Υβριδικού Πολέμου είναι «να βρει τον χώρο λίγο πριν την απροκάλυπτη στρατιωτική δράση, με ευθέως φανερό και αναγνωρίσιμο τακτικό, επιχειρησιακό και στρατηγικό αντίκτυπο, και να τον συμπιέσει σε μια ζώνη όπου παράγεται επαρκής ασάφεια, η οποία θα επιτρέψει στον επιθετικό παίκτη μια καλύτερη ευκαιρία επίτευξης ενός αντικειμενικού σκοπού χωρίς πλήρως φανερή επιθετική δράση».

Κύρια πλεονεκτήματα του Υβριδικού Πολέμου είναι ότι:

Επιτρέπει σε ένα έθνος να διεξάγει επιχειρήσεις για να απειλήσει, να υποβαθμίσει και να καταστρέψει τις ικανότητες του αντιπάλου του, χωρίς αυτό να μπορεί να αποδοθεί στον δράστη. Κατ’ αυτό τον τρόπο ο δράστης έχει μεγαλύτερο εύρος δραστηριότητας καθώς αποφεύγει την κατακραυγή και τις κυρώσεις από την διεθνή κοινότητα.

Εξασφαλίζει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, καθώς ο στόχος ή το θύμα συνήθως δεν μπορεί να υποπτευτεί και να εντοπίσει εγκαίρως το πλήγμα που πρόκειται να δεχθεί.

Δίνει στον δράστη αποτελεσματικό έλεγχο του ρυθμού και της χρονικής διαδοχής των γεγονότων, δεδομένης της εγγενούς τους ασάφειας.

Αποτελεί μια φτηνή σε κόστος μορφή πολέμου, που δεν απαιτεί την χρησιμοποίηση ή την κατασκευή μεγάλου αριθμού και κόστους συμβατικών οπλικών συστημάτων για την διεξαγωγή συμβατικού πολέμου.

Παραδείγματα Υβριδικού Πολέμου σε διάφορες μορφές έχουμε:

Στην περίπτωση της κατάληψης – προσάρτησης της Κριμαίας από την Ρωσία.

Στην απόσχιση της Ανατολικής Ουκρανίας από ρωσικής καταγωγής πληθυσμούς με την βοήθεια της Ρωσίας.

Στην περίπτωση της Συρίας από τους αντιπάλους (ISIS, SDF, Τουρκία, ΗΠΑ, Σ. Αραβία, ΗΑΕ) και τους συμμάχους (Ρωσία) του καθεστώτος Άσαντ.

Στην περίπτωση του Ιράν εναντίον των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή και την Νοτιοδυτική Ασία (Λίβανος, Υεμένη, Ιράκ, Παλαιστίνη, Περσικός Κόλπος).

Αν και οι απόψεις διαφέρουν, τα ευρέως αποδεκτά «αξιώματα» του Υβριδικού Πολέμου περιλαμβάνουν:

Την δημιουργία πραγματικών στρατηγικών αποτελεσμάτων σε τακτικό επίπεδο (μερικές φορές αυτό καλείται ο αντίκτυπος του «στρατηγικού δεκανέα»).

Την χρησιμοποίηση «στρατιωτών» με στολές χωρίς διακριτικά, οι οποίες καθιστούν τις πράξεις τους ασαφείς υπό τον διεθνή νόμο (όπως οι λεγόμενοι «μικροί πράσινοι άνδρες» στην Κριμαία – ήταν ντόπιοι ή Ρώσοι Spetsnaz, υπήρξε τοπική εξέγερση ή εισβολή;).

Αυξημένη χρήση πολέμου πληροφοριών, προπαγάνδας, διασποράς ψευδών και ακραία εμπρηστικών φημών για την αποσταθεροποίηση μιας περιοχής.

«Βαριά» παρουσία κοινωνικών δικτύων που παράγουν προπαγάνδα και ψεύδη.

Άνδρες των Ειδικών Δυνάμεων που δρουν συγκαλυμμένα σε ένα ευρύ πεδίο βίαιης δράσης.

Χρήση τρομοκρατικών τακτικών, περιλαμβανομένων οχημάτων-βομβών, βασανιστηρίων και απαγωγών, προς εκφοβισμό του πληθυσμού.

Ενσωμάτωση μη στρατιωτικών δυνάμεων – περιλαμβανομένων της αστυνομίας και της χωροφυλακής – σε στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Μια προηγμένη εκστρατεία Κυβερνοπολέμου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ