Xαμένες ευκαιρίες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας: Προγράμματα και οπλικά συστήματα που δεν αξιοποιήθηκαν

    Η βιομηχανική ανάπτυξη μιας χώρας είναι ένα πολυσύνθετο παζλ με πολλούς αστάθμητους παράγοντες, όπως οι πολιτικο-οικονομικές συγκυρίες,...

   

Η βιομηχανική ανάπτυξη μιας χώρας είναι ένα πολυσύνθετο παζλ με πολλούς αστάθμητους παράγοντες, όπως οι πολιτικο-οικονομικές συγκυρίες, η έρευνα και ο ανταγωνισμός, και στην Ελλάδα η βιομηχανική επανάσταση είτε ήρθε πολύ αργά είτε ήρθε, είδε, απόειδε και απήλθε με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας. Η προσπάθεια ανάπτυξης της ελληνικής βιομηχανίας από το 60’ και μετά σκόνταψε στο άνοιγμα των αγορών και έσβησε άδοξα, περνώντας η χώρα ουσιαστικά από την αγροτική οικονομία στην οικονομία των υπηρεσιών, των ηλεκτρονικών και της πληροφορίας. Δεν ήταν, βέβαια, η μόνη που επλήγη. Βιομηχανίες απ’ όλες τις ανεπτυγμένες χώρες έπαυσαν τη λειτουργία τους ως ζημιογόνες ή μεταφέρθηκαν όπου υπάρχουν φθηνότερα εργατικά χέρια, έτσι ώστε το κόστος των προϊόντων τους να μείνει σε χαμηλά επίπεδα.

Η παγκοσμιοποίηση, παρ’ όλ’ αυτά, στις ανεπτυγμένες χώρες κατά κανόνα δεν επηρέασε την αμυντική τους βιομηχανία, η οποία συνέχισε να ανθεί και να είναι κολώνα της έρευνας και ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, πολλές από τις οποίες βοηθούν την πολιτική βιομηχανία. Του κανόνα εξαιρείται –ουδεμία έκπληξη- η Ελλάδα. Προσηλωμένη στην εγχώρια αγορά, με μηδαμινή έρευνα και ανάπτυξη αλλά και πολιτική βούληση, η ελληνική αμυντική βιομηχανία ήταν αδύναμη να αντιπαρατεθεί, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς, με τις αντίστοιχες βιομηχανίες του εξωτερικού που μετρούσαν αρκετές δεκαετίες στο χώρο. Ιδέες πάντως υπήρξαν – επίσης ουδεμία έκπληξη, κι αυτό είναι χειρότερο. Ιδέες πολλές από τις οποίες για την εποχή τους ήταν αξιόλογες. Προσπάθειες ανάπτυξης νέων όπλων και οπλικών συστημάτων που έμειναν στο σχεδιαστήριο ή προχώρησαν μόνο μέχρι το στάδιο του πρωτοτύπου. Το γιατί δεν αξιοποιήθηκαν, όπως ίσως θα τους άξιζε και θα μας άξιζε, είναι δύσκολη ερώτηση.

Ιστορική αναδρομή

Η προσπάθεια ανάπτυξης ελληνικών σύγχρονων όπλων και οπλικών συστημάτων είχε ήδη ξεκινήσει από την περίοδο του μεσοπολέμου. Μερικά ενδιαφέροντα οπλικά συστήματα ήταν τα παρακάτω:

– Τυφέκιο εφόδου και υποπολυβόλο GP10 της ΧΡΩΠΕΙ.

– Αεροσκάφος εκπαίδευσης-επιτήρησης ΚΕΑ ΧΕΛΙΔΩΝ του ΕΑΦ (Εργοστάσιο Αεροσκαφών), αργότερα ΚΕΑ. Κατασκευάστηκε ένα αεροσκάφος, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από το ΠΝ.

– Μαχητικό αεροσκάφος ΑΕΚΚΕΑ-RAAB R27.

– Μαχητικό Αεροσκάφος ΑΕΚΚΕΑ-RAAB R29. Ένας αριθμός από αυτά κατασκευάστηκαν για τις ισπανικές κυβερνητικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία.

– Βομβαρδιστικό/Μεταγωγικό αεροσκάφος ΑΕΚΚΕΑ-RAAB R54.

Νεότερη περίοδος

Κομβικό σημείο στις προσπάθειες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας ήταν η ανάπτυξη του Α/Α συστήματος ΑΡΤΕΜΙΣ 30 αποδείχθηκε ότι -και με δεδομένο ότι η νεοσύστατη ΕΒΟ δεν είχε πρότερη εμπειρία στην ανάπτυξη και διαχείριση ενός πολύπλοκου συστήματος- για την εποχή του ήταν αρκετά φιλόδοξο. Αυτό ίσως είχε σαν αποτέλεσμα την καχυποψία από τη μεριά της στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας σε κάθε νέα προσπάθεια ανάπτυξης νέων οπλικών συστημάτων από την ελληνική αμυντική βιομηχανία τα επόμενα χρόνια.

ARTEMIS-30

Στις αρχές τις δεκαετίας του ‘80 η ΕΒΟ ξεκίνησε την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου αντιαεροπορικού συστήματος με την ονομασία ARTEMIS-30. Σε πλήρη σύνθεση θα αποτελούνταν από:Ένα ραντάρ ντόπλερ πολλαπλών λειτουργιών για έρευνα και πρόσκτηση στόχων με ενσωματωμένο IFF.
Δύο ραντάρ ελέγχου πυρός με ηλεκτρο-οπτική κάμερα και αποστασιόμετρο λέιζερ.
8 μονάδες πυρός με διπλά πυροβόλα των 30mm βασισμένα στο πυροβόλο MAUSER F.

Η παραπάνω προσπάθεια δεν απέδωσε τα αναμενόμενα, το σύστημα ποτέ δεν μπήκε ολοκληρωμένο σε χρήση και τελικά αποκτήθηκαν 60 ανεξάρτητες μονάδες βολής με απλά σκοπευτικά, που μόλις το 1996 έγινε η ενσωμάτωσή τους στο υπάρχον σύστημα SKYGUARD με επιτυχία.

Παρ’ όλο που το αρχικό εγχείρημα ουσιαστικά απέτυχε λόγω του ότι το σύστημα ουδέποτε μπόρεσε να γίνει επιχειρησιακό, η ΕΒΟ συνέχισε την εξέλιξή του. Ανέπτυξε μια έκδοση των πυροβόλων με ενσωματωμένους Α/Α πυραύλους τύπου CROTALE σε δύο διπλούς εκτοξευτές αναρτημένους στο επάνω μέρος της βάσης του κάθε πυροβόλου. Επίσης υπήρξε η σκέψη για την ανάπτυξη δύο επιπλέον εκδόσεων του πυροβόλου: μία για ναυτική χρήση σε δίδυμο ναυτικό πύργο και μία για χερσαία χρήση για τον εξοπλισμό οχημάτων ΤΟΜΑ. Παράλληλα, όσον αφορά την τελευταία έκδοση, είχε αποφασιστεί να αναπτυχθεί και πυρομαχικό τύπου APDS. Παρουσιάστηκε και μια παραλλαγή του ΤΟΜΠ ΛΕΩΝΙΔΑΣ με πύργο εξοπλισμένο με το πυροβόλο του ΑΡΤΕΜΙΣ 30. To 2000, στην έκθεση Defendory, παρουσιάστηκε μια έκδοση της μονάδας βολής με πηνία μέτρησης ταχύτητας εξόδου βλήματος, κατά τα πρότυπα του συστήματος AHEAD, της ελβετικής OERLIKON CONTRAVES. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ